Czkawkę wszyscy znamy, ale nie każdy wie, co to właściwie jest. A jest to odruch, który częściej występuje u dzieci i mężczyzn. Jego powodem jest podrażnienie zakończeń nerwu błędnego, przeponowego. To nerw, który sięga aż do opłucnej, osierdzia, wątroby i pęcherzyka żółciowego. Stymulacja ta skutkuje mimowolnymi, ale powtarzającymi się skurczami mięśni oddechowych: międzyżebrowych i przepony. A wszystko kontrolowane jest przez ośrodek w naszym mózgu.
Objawy czkawki może i są czasami zabawne, ale nie powinny być bagatelizowane. Podczas czkania nasze ciało ulega nagłemu drgnięciu, wydajemy z siebie charakterystyczny odgłos. Jeżeli trwa to kilka, góra kilkanaście minut, to wszystko jest dobrze. Jeśli czkawka pojawia się rzadko i sama ustępuje, to też w porządku. Gorzej jeżeli jest uporczywa i nawracająca.
Przewlekła, długotrwała czkawka powinna być traktowana jako powód wizyty u lekarza. Świadczyć bowiem może o poważnych problemach zdrowotnych.
Jakie są przyczyny czkawki?
Jeżeli chodzi o standardowe przyczyny czkawki, to należą do nich:
- zbyt szybkie spożywanie pokarmów,
- spożywanie pikantnych dań,
- przejadanie się,
- jedzenie po sobie pokarmów o różnych temperaturach,
- spożywanie gazowanych napojów,
- spożywanie napojów alkoholowych,
- palenie papierosów,
- stres,
- strach,
- euforia.
Mniej znane powody lub choroby, przy których czkawka bardzo często pojawia się to:
- alergia,
- astma,
- zakażenie wirusowe,
- zapalenie gardła,
- zapalenie oskrzeli,
- zapalenie płuc,
- zapalenie osierdzia,
- przebyta operacja w obrębie klatki piersiowej,
- tętniak aorty,
- nowotwory (zwłaszcza przewodu pokarmowego),
- przebyta operacja w obrębie jamy brzusznej,
- choroba refluksowa,
- choroba wrzodowa,
- zapalenie trzustki,
- cukrzyca,
- hiperglikemia,
- zaburzenia gospodarki jonowej,
- mocznica,
- ciąża,
- niektóre leki z grup: glikokortykosteroidów, chemioterapeutyków, barbituranów, benzodiazepin, opioidów,
- stwardnienie rozsiane,
- choroba Parkinsona,
- zapalenie umiejscowione w mózgu,
- długotrwałe zmęczenie psychiczne.
Ze względu na powiązania czkawki z tak licznymi chorobami, należy zdiagnozować powody jej występowania oraz zbadać się pod kątem chorób współistniejących.
Kiedy należy martwić się czkawką?
Tą krótkotrwałą i epizodyczną nie trzeba się przejmować. Jednak jeśli atak czkawki trwa do 2 dób, jest to forma ostra. Czkawka przetrwała jest wtedy, gdy męczy od ponad 2 dób do miesiąca. Jeżeli czkawka utrzymuje się ponad ponad miesiąc, jest to forma przewlekła.
Pomijając to, że występowanie czkawki może świadczyć o poważnych chorobach, jej nieustępowanie może doprowadzić do zachłystowego zapalenia płuc, niedożywienia, wycieńczenia, bezsenności, wyczerpania fizycznego i psychicznego, depresji.
